Hindi:
Het Devanāgarī of Nāgarī is een abugida, behorend tot de Indische schriften. Het Devanagari wordt door verschillende Indo-Arische talen gebruikt, waaronder Sanskriet, Hindi, Nepalees en het Marathi.
Het Devanagari ontstond rond 1200 uit het Siddham en verving langzaam het nauw verwante Sharada, dat nog lange tijd parallel in Kasjmir gebruikt zou worden.
Beide zijn directe afstammelingen van het Gupta, dat op zijn beurt zijn oorsprong vindt in het Brahmi, dat teruggaat tot de derde eeuw voor Christus.
Hindi wordt door ongeveer 487 miljoen mensen gesproken. Het is een van de officiële talen in India.
Het Hindischrift heet Denaagrie en bestaat uit swar (=klinkers) en wjandjen (medeklinkers).
a aa i ie oe oer i e ai o au ang
Deze klinkers (swar) worden alleen aan het begin van een woord gebruikt.
Het Hindi is een schoonschrift en omdat er niet altijd netjes gecombineerd kan worden tussen de klinkers en medeklinkers heeft men de klinkers vervangen door andere tekens als ze niet als eerste letter van een woord staan.
Deze tekens heten maatra ( =de klinkers vervangende tekens).
De teken a heeft geen maatra of teken.
Klinker | Transliteratie | Uitspraak |
---|---|---|
अ | a | iets zwakker dan in ‘kat’ |
आ | aa | ‘aa’ ong. als in ‘haat’ |
इ | i | ‘i’ als in ‘ik’ |
ई | ii | ‘ie’ als in ‘wiel’ |
उ | u | korte ‘oe’ als in ‘boek’ |
ऊ | uu | lange ‘oe’ |
ऋ | RRi | r als (half)klinker |
ॠ | RRI | idem, lang |
ऌ | LLi | l als halfklinker |
ॡ | LLI | idem, lang |
ए | e | ‘ee’ als in ‘beet’ |
ऐ | ai | ‘e’ als in ‘bed’ |
ओ | o | ‘o’ als ‘bon’ |
औ | au | lange ‘o’ als in ‘vòòr’ |
Klinker | Transliteratie | Uitspraak |
---|---|---|
ः | aH | visarga – voegt aspiratie toe |
् | halant – verwijdert de klinker uit de lettergreep |
Medeklinkers
क | k |
ख | kh |
ग | g |
घ | gh |
ङ | ng |
च | ch |
छ | chh |
ज | j |
झ | jh |
ञ | ny |
ट | T |
ठ | Th |
ड | D |
ढ | Dh |
ण | N |
त | t |
थ | th |
द | d |
ध | dh |
न | n |
प | p |
फ | ph |
ब | b |
भ | bh |
म | m |
Niet-plofklanken / Sonoranten
य | y |
र | r |
ल | l |
ळ | L |
व | v/w |
श | sh |
ष | shh |
स | s |
ह | h |
क्ष | ksh |
्र | tr |
ज्ञ | gy/dny |
श्र | shr |
Cijfers
In India gebruikt men ook eigen tekens voor de cijfers, zij staan dichter bij de oorspronkelijke cijfertekens, waar de westerse van afgeleid zijn:
० | 0 |
१ | 1 |
२ | 2 |
३ | 3 |
४ | 4 |
५ | 5 |
६ | 6 |
७ | 7 |
८ | 8 |
९ | 9 |